سندرم سوزش دهان به اصطلاح پزشکی (BMS) گفته می شود که به معنی سوزش مداوم دهان است . سندرم سوزش دهان ممکن است روی زبان ، لثه ها ، لب ها ، داخل گونه ها ، سقف دهان (کام) یا نواحی گسترده دهان شما تأثیر بگذارد. احساس سوزش می تواند شدید باشد ، انگار با آبجوش دهانتان سوخته باشد. و یا ممکن هست به شما حس سوزن سوزن دست بدهد.
سندروم سوزش دهان معمولاً به طور ناگهانی ظاهر می شود ، اما با گذشت زمان می تواند کم کم بدتر شود . این حالت معمولا مشخص نمی کند از کجا شروع می شود . می تواند از مدت زمان کوتاه شروع شده و تا چندین سال ادامه یابد . با مراجعه به دندانپزشک و درمان می تواند به سوزش دهان شما کمک کند.
سندرم سوزش دهان چیست؟
سندرم سوزش دهان (BMS) یک احساس سوزش در زبان، سقف دهان یا لب شما است. این حالت می تواند در هر جایی از دهان یا گلو شما اتفاق بیفتد.
افرادی که دچار سوزش دهان می شوند معمولا می گویند که سوزش در طول روز بدتر می شود. ممکن است وقتی از خواب بیدار می شوید احساس خوبی در دهانتان داشته باشید اما بعداً در طول روز احساس سوزش پیدا کنید. بعد از بیدار شدن از خواب، درد ممکن است بهبود یابد. روز بعد دوباره این حالت سوزش تکرار می شود.
آیا سندرم سوزش دهان انواع مختلفی دارد؟
سندرم سوزش دهان دو دسته هستند:
- سندروم سوزش دهان اولیه زمانی است که سوزش دهان ناشی از یک بیماری زمینه ای نباشد که این موضوع میتواند برای بیماران نگران کننده باشد.
- سندروم سوزش دهان ثانویه به دلیل یک بیماری زمینه ای مانند رفلاکس اسید معده یا افراد دیابتی ایجاد می شود که تشخیص آن برای پزشک شما مفید است. درمان این بیماری ها معمولا سندرم سوزش دهان را درمان می کند.
دلایل سوزش دهان ثانویه
موارد زیر برخی از دلایل ثانویه سوزش زبان هستند:
- خشکی دهان : هنگامی که بزاق کافی در دهانتان نباشد، احساس خشکی، ناراحتی و چسبناکی می کنید که به عنوان خشکی دهان شناخته می شود. این یک بیماری دهان است. با خشکی مزمن دهان حس سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد در دهان شما بیشتر میشود.
- کمبودهای تغذیه ای : کمبودهای تغذیه ای (کمبود ویتامین B و مواد معدنی مانند آهن و روی ) هم نیز میتواند به احساس سوزش زبان شما کمک کند . اطمینان پیدا کنید که از یک رژیم غذایی متعادل، شامل میوه ها و سبزیجات تازه، غلات کامل، لبنیات، آجیل، دانه ها و پروتئین های سالم استفاده می کنید. قبل از مصرف مکمل های غذایی با پزشک خود مشورت کنید.
- تحریک دهان: نوشیدنی های اسیدی مانند نوشابه ها، غذاهای تند، ترش مسواک زدن بیش از حد زبان و استفاده بیش از حد از دهان شویه می تواند باعث تحریک دهان شود. اگر احساس سوزش در دهان خود دارید، سعی کنید نوشیدنی های تحریک کننده کمتری بنوشید. با متخصص دندانپزشکی خود در مورد بهداشت دهان و دندان خود صحبت کنید تا ببینید آیا آنها می توانند علت این تحریک باشند.
- عوارض جانبی داروها: یکی از دلایل احتمالی سوزش زبان، استفاده از داروهای خاص مرتبط با خشکی دهان و سندرم سوزش زبان است. این داروها شامل داروهای ضد افسردگی و مهارکننده های ACE هستند. جالب است که گاهی اوقات از داروهای ضد افسردگی برای درمان سوزش دهان استفاده می شود، بنابراین قبل از ایجاد هر گونه تغییر در مصرف دارویی خود با پزشک متخصص خود مشورت کنید. برخی داروها ممکن است باعث درد و خشکی دهان شوند. در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از داروها، به دندانپزشک یا متخصص پزشکی خود اطلاع دهید.
- شرایط دهان: احساس سوزش زبان همچنین میتواند ناشی از بیماری دیگری باشد که به نام کاندیدیازیس یا برفک دهان ،آفت (عفونت قارچی در دهان) یا زبان جغرافیایی (شرایطی که در آن سطح ظاهری زبان شبیه نقشه میشود )
سندرم سوزش دهان در چه کسانی شایع است؟
سوزش دهان در افراد یائسه و بالای 60 سال بیشتر دیده می شود. این به این دلیل است که کاهش سطح استروژن باعث کاهش حساسیت جوانه چشایی می شود.
علائم سوزش دهان چیست؟
علائم سندرم سوزش دهان عبارتند از:
- درد در دهان که مانند سوزن سوزن شدن یا سوزش است.
- بی حسی در دهان شما که می آید و می رود.
- تغییر طعم دهان
- خشکی دهان
علت اصلی سندرم سوزش دهان اولیه چیست؟
علت اصلی سندرم سوزش دهان اولیه آسیب عصبی است که بر ناحیه زبان شما وارد شده است که طعم و درد را کنترل می کند. بین سوزش دهان و تغییرات چشایی رابطه وجود دارد.
بسیاری از افرادی که دچار سوزش دهان هستند، حس چشایی تلخ خود را که در نوک زبان قرار دارد، از دست داده اند. اما زمانی که افراد توانایی چشیدن طعم های تلخ را از دست می دهند، رشته های درد به طور غیرمنتظره شروع به فعالیت می کند. و این درد به صورت احساس سوزش در دهانتان ایجاد می شود.
چه داروهایی باعث سندرم سوزش دهان می شوند؟
داروهای خاصی که باعث سندروم سورش دهان میشوند شامل مهارکننده های ACE برای فشار خون بالا، برخی از داروهای ضد افسردگی مانند:
- کاپتوپریل
- کلونازپام
- افاویرنز
- انالاپریل
- فلوکستین
- درمان های جایگزین هورمونی
- سرترالین
آیا این بیماری مسری است؟
خیر. از آنجایی که علت اولیه سوزش دهان آسیب عصبی است، نمی‌توانید آن را به شخص دیگری منتقل کنید.
تشخیص و آزمایشات سندرم
سندرم سوزش دهان چگونه تشخیص داده می شود؟
سوزش دهان برای تشخیص کمی مشکل است. بخشی از تشخیص سوزش دهان رد کردن سایر شرایطی است که می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، مانند عفونت مخمری دهان (برفک).
- تست های آلرژی
- آزمایشات خون
- تست های تصویربرداری
- آزمایشات سواب دهان.
- آزمایش جریان بزاق
- بیوپسی بافت.
بهترین راهها برای تشخیص هستند.
چگونه می توان تسکین داد؟
ممکن است متوجه شوید که مکیدن چیپس یخ یا جویدن آدامس به رفع سوزش دهان کمک می کند. کلونازپام موضعی یا سیستمیک که یک داروی تجویزی است نیز ممکن است درد را تسکین دهد.
سوزش دهان چگونه درمان می شود؟
برای درمان سندرم سوزش دهان، برخی از داروها می توانند کمک کنند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) این داروها را به طور خاص برای سوزش دهان تایید نکرده است، اما پزشک شما ممکن است برای کمک به سوزش دهان به شما مراقبت های بهداشتی دهان را تجویز کند. این داروها عبارتند از:
- برخی از داروهای ضد افسردگی
- داروی ضد تشنج گاباپنتین (دارویی که برای تشنج و درد تبخال استفاده می شود).
پزشک شما می تواند به شما کمک کند تا بفهمید کدام داروها ممکن است برای شما موثرتر باشند. اگر مشکلات دهان مانند دندان قروچه که باعث سوزش دهان شود، دندانپزشک شما می تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند. ممکن است لازم باشد داروها را عوض کنید تا بهترین دارو را برای خود پیدا کنید.
روشهای جلوگیری از سندرم سوزش دهان
ممکن است راهی برای جلوگیری از سندرم سوزش دهان وجود نداشته باشد. اما شما می توانید با دوری کردن از هر چیزی که دهان شما را تحریک می کند، علائم را کاهش دهید، از جمله:
- الکل
- غذاها یا نوشیدنی های با اسید بالا (مانند آب مرکبات).
- غذاها یا نوشیدنی های تند و ترش
- دهانشویه حاوی الکل.
- محصولات تنباکو.
همچنین مطمئن شوید که رژیم غذایی شما حاوی ویتامین B12، فولات و آهن کافی باشد.
پیش آگهی سندرم سوزش دهان چیست؟
برای برخی افرادی که سوزش دهان دارند پس از چند سال خود به خود از بین می رود. اما این می تواند مدت زیادی طول بکشد که تا با درد دهان زندگی کنید.
چه مدت طول می کشد تا سندرم برطرف شود؟
بدون درمان، سندرم سوزش دهان می تواند ماه ها یا حتی سال ها ادامه یابد. حدود یک سوم از مبتلایان به سندرم سوزش دهان طی سه تا پنج سال بدون هیچ درمانی بهبود می یابند.
درمان ، سوزش دهان را می تواند ظرف چند روز یا چند هفته تسکین دهد .با انجام مراقبت های بهداشتی خود کمک به بهبود آن می کنید.
