پوسیدگی دندان فقط مختص تاج دندان نیست . این پوسیدگی در هر نقطه ای از دندان که خارج از لثه باشد اتفاق می افتد . در نتیجه پوسیدگی ریشه دندان می تواند بسیار متداول باشد. اهمیت توجه به پوسیدگی ریشه دندان در این است که چون در ریشه مینا نداریم و فقط عاج وجود دارد و عاج دندان از مینا بسیار نرم تر و آسیب پذیر تر است روند پیشرفت پوسیدگی در عاج بسیار سریعتر می گردد.علاوه بر این فاصله تا عصب دندان در ریشه بسیار کم است . بنابراین پوسیدگی ریشه دندان سریعا به عصب رسیده و آن را درگیر می نماید.
علت پوسیدگی ریشه دندان
پوسیدگی ریشه دندان در اثر چسبیدن پلاک میکروبی بر روی سطح ریشه دندان اتفاق می افتد. تجمع باکتری های پوسیدگی زا چون استرپتوکوک میوتانس و مواد قندی بصورت یک ترکیب چسبناک بر روی سطح دندان را پلاک میکروبی می نامند. پلاک میکروبی بصورت یک لایه بی رنگ تا شیری رنگ است که به راحتی و با دهانشویه از روی دندان زدوده نمی شود. برای حذف آن نیاز به نیروی مکانیکی قوی مسواک زدن است تا بتواند پلاک را از روی سطح دندان بکند.
پلاک میکروبی بر روی ریشه دندانی می چسبد که خارج از لثه و نمایان باشد یا اینکه داخل پاکت لثه یعنی فضای بین لثه و دندان باشد. ریشه دندانی که کاملا از داخل لثه و استخوان در اثر تحلیل لثه بیرون آمده و نمایان است به راحتی با مسواک زدن صحیح پاک می شود و نگاهداری از این سطوح راحت است . مشکل در مناطقی از دندان است که پاکت لثه ای در اثر بیماری لثه و عفونت لثه وخونریزیر لثه عمیق بود و در داخل آن تجمع جرم دندان و پلاک میکروبی قابل تمیز کردن نباشد.
در اثر فرآیند تغذیه باکتری streptococcus mutans از قند داخل غذا و پلاک میکروبی تولید اسید می گردد. اسید حاصله علاوه بر تحلیل استخوان باعث حل شدن مواد معدنی سطح ریشه دندان شده و روند پوسیدگی ریشه دندان از همین نقطه آغاز می گردد. این پوسیدگی ریشه دندان آنقدر پیش می رود تا از کنار عصب دندان آن را در گیر نموده و درمان عصب کشی دندان مورد نیاز گردد.
گاهی اوقات نیز پوسیدگی در ریشه آنقدر گسترش می یابد که چاره ای جز کشیدن دندان و قرار دادن ایمپلنت به جای آن نیست.
درمان پوسیدگی ریشه دندان
مانند تمام پوسیدگی های دندانی درمان پوسیدگی ریشه دندان نیز پرکردن دندان است . این پرکردن می تواند با مواد پر کننده متفاوتی صورت گیرد .
آمالگام
آمالگام ماده بسیار خوبی برای پر کردن دندان است ولی اشکال آن ظاهر بد و سیاه و نچسبیدن آن به دندان است . علاوه بر این برای ایجاد گیر مکانیکی قرار دادن آمالگام در حفره پوسیدگی ریشه دندان باید تراش اضافه به دندان داده شود .حسن آمالگام تاثیر نداشتن بزاق بر کیفیت آن است . بنابراین در پوسیدگی ریشه دندانی که اولا در دید نبوده و امکان کنترل بزاق یا خونریزی لثه نباشد توصیه می گردد.
گلاس آینومر
گلاس آینومر ماده دیگری است که در پرکردن پوسیدگی ریشه دندان بسیار کاربرد دارد. حسن گلاس آینومر خاصیت چسبندگی آن به عاج دندان است . در نتیج در پوسیدگی ریشه دندان که امکان تراش حفره بزرگ برای قرار دادن آمالگام نیست بهترین گزینه گلاس آینومر است . اشکال گلاس آینومر حساس بودن به بزاق است و بزاق باعث پوسته پوسته شدن آن می گردد . بعد از پر کردن پوسیدگی ریشه دندان با آن باید تا مدتی رویش را با وازلین پوشاند تا بزاق بر رویش تاثیری نداشته باشد . از اشکالت دیگر آن ظاهرش است که اگرچه سفید است ولی به زیبایی و همرنگی کامپوزیت نمی رسد.
کامپوزیت دندان
کامپوزیت دندان ماده دیگری است که برای پرکردن پوسیدگی ریشه دندان بسیار کاربرد دارد . در پرکردن ریشه دندان با کامپوزیت باید دقت داشت که محیط کاملا عاری از بزاق باشد . با وجود ساکشن های فشار قوی این کار امکانپذیر است . کامپوزیت دندان دارای ظاهری بسیار زیبا و همرنگ دندان است و در مناطقی که زیبایی اهمیت دارد بهترین گزینه است . علاوه بر این به علت بدست آوردن گیر مکانیکی از خود ساختار دندان بوسیله اچ کردن سطح ریشه نیاز به تراش زیاد ریشه دندان نمی باشد.
نیاز به جراحی لثه
گاهی اوقات برای اینکه سطح ریشه دندان کاملا در اختیار دندانپزشک قرار گیرد تا به راحتی امکان پر کردن ریشه دندان بوجود آید بایستی با جراحی لثه بافت لثه را از روی سطح ریشه کنار بزنیم. این جراحی بسیار راحت و کوچک می باشد و بعد از آن درد و ناراحتی وجود ندارد . بخیه ها یک هفته در محل باقی مانده و بعد از یک هفته باید کشیده شوند. در صورتیکه این کار را بخواهیم با لیزر دندان انجام دهیم ممکن است مجبور شویم بخشی از لثه را حذف کنیم و این کار در مناطق زیبایی کار درستی نیست. در صورتیکه مقدار زیادی از ریشه دندان نمایان گردد یکی از روش های پوشاندن آن لمینت دندان است.
پیشگیری از پوسیدگی ریشه دندان
مانند تمام بیماری ها در پوسیدگی ریشه دندان نیز پیشگیری بهتر از درمان است . مسواک و نخ دندان دو وسیله اصلی برای تمیز کردن دندان و سطوح بین دندانی هستند . مسواک بین دندانی نیز در مناطقی که تحلیل لثه شدید باشد بسیار مفید است و از نخ دندان در این مناطق کاربردی تر است . مسواک برقی فقط قابلیت تمیز کردن سطح خارجی و داخلی ریشه دندان را دارد و سطوح بین دندانی با مسواک برقی قابل تمیز کردن نیست.
سیگار کشیدن و دخانیات به علت رسوب تار و جرم سیگار در ناحیه طوق دندان و ریشه دندان یکی از عوامل بسیار مهم در ایجاد پوسیدگی ریشه دندان است . پوسیدگی ریشه دندان در افراد سیگاری بسیار بیشتر از افراد غیر سیگاری است.
جرم دندان در ناحیه ریشه و کمر دندان رسوب می کند . درون جرم دندان مملو از باکتری های پوسیدگی زا می باشد . یکی از راه های مهم در جلوگیری و پیشگیری از ایجاد پوسیدگی ریشه دندان جرم گیری دندان است . جرمگیری منظم دندان ها از ایجاد پوسیدگی در ریشه دندان بسیار می کاهد . کسانی که جرم گیری دندان را بطور منظم پیگیری کرده و انجام می دهند تقریبا هیچوقت دچار پوسیدگی در ریشه دندان هایشان نمی شوند.
معاینه دندانپزشکی
معاینات منظم هر شش ماه یک بار به دندانپزشک و معاینه دقیق دندان ها با رادیوگرافی و دستگاه تشخیص پوسیدگی دندان تا حدود زیادی در پیشگیری از پوسیدگی ریشه دندان موثر بوده و یا در تشخیص زود هنگام نیاز به درمان های پیشرفته تر از میان می رود.
شما می توانید جهت معاینه و مشاوره در مورد دندان هایتان با کلینیک تخصصی دندانپزشکی Dencare از طریق شماره تلفن های 02122023658 و 02122027384 تماس گرفته و جهت گرفتن وقت معاینه هماهنگ نمایید.کلینیک تخصصی دندانپزشکی Dencare با برخورداری از برترین تکنولوژی روز دنیای دندانپزشکی تشخیص و درمان صحیح و علمی را به شما ارائه می نماید.
