مفصل فک – علل و درمان مشکلات آن

مشکلات مفصل فک یا (Temporomandibular Disorders (TMD به مسائلی گفته می شود که مفصل فکی گیجگاهی را درگیر می سازد.

درگیری مفصل فک معمولا در مراحل اولیه مشکل با درد در ناحیه گوش و دندان ها و سردرد در سمت مفصل مشکل دار است. در صورت عدم توجه به این بروزات و درد ها دیسک مفصل فک تخریب شده و اصطلاحا آرتروز مفصل فک ایجاد می گردد.

آرتروز مفصل فک

آرتروز مفصل فکی گیجگاهی یا تخریب و آسیب دیسک مفصل فکی گیجگاهی در اثر نیروهای مخرب یا استفاده ناصحیح از این مفصل بوجود می آید.در اثر فشار به مفصل آب از داخل سلول های دیسک به بیرون از آن رانده می شود . سلول های بدون آب دچار مرگ سلولی می گردند.

در حالت معمولی و در سنین کم و در صورتی که علت بوجود آورنده حذف گردد فرآیند بازسازی در بدن این تخریب را جبران کرده و دیسک دوباره ترمیم می شود . در مواردی که بی توجه به این مشکل باشیم تخریب به بازسازی غلبه کرده و دیسک بطور کامل خراب می شود و دیگر قابل ترمیم نیست .

مراحل اولیه تخریب مفصل فک صدای Crepitus یا خش خش یا راه رفتن روی برف در هنگام باز و بسته کردن دهان در مفصل شنیده می شود . این به علت ایجاد سطح دندانه دار به جای سطح صاف در دیسک است . سر استخوان فک بر روی دیسک تضرس دار حرکت کند ایجاد صدای خش خش می کند.

مرحله بعدی تخریب دیسک مفصل فک پارگی دیسک است و فرد در هنگام باز و بسته کردن دهان صدای Click می شنود. هر موقع که سر کندیل از روی پارگی عبور می کند این صدای کلیک ایجاد می گردد.

در مراحل پیشرفته تر دیسک از جایش کنده و جابجا شده و در نتیجه استخوان بر روی استخوان سلییده می شود. در این مرحله احتمال در رفتگی فک در موقع باز کردن شدید دهان یا خمیازه کشیدن شدید وجود دارد.

علل مشکلات مفصل فکی گیجگاهی

عواملی که باعث وارد آمدن فشار زیاد به مفصل فک می گردند عبارتند از:

• دندان قروچه در هنگام شب یا در طول روز
• فشار دادن بیش از اندازه دندان ها طولانی مدت
• نامنظمی دندان ها و عدم انجام درمان ارتودنسی
• خوابیدن ناصحیح بر روی چانه بگونه ای که فشار بیش از حد به فک وارد شود
• عادت گذاشتن دست زیر چانه
• جویدن غذا های بسیار سخت
• پر کردن دندان نادرست که اکلوژن آن تنظیم نشده باشد و بلندی و ناهمواری داشته باشد
• تماس زودرس در نقطه ای از دندان ها
• استرس و افسردگی روحی
• تصادف و ضربه به فک پایین
• بسته بودن طولانی مدت فک
• استفاده از برخی داروها و بخصوص کورتیکوسترویید ها بصورت طولانی مدت
• کشیدن دندان ها و جایگزین نکردن آنها با ایمپلنت دندان یا بریج دندان

این علل عمده ترین دلایل بوجود آورنده مشکلات مفصل فک هستند . با توجه به تشخیص صحیح دندانپزشک متخصص درمان متناسب با آن انتخاب می گردد.جهت تشخیص و درمان مشکلات فک و گرفتن وقت مشاوره از کلینیک تخصصی دندانپزشکی Dencare  با شماره تلفن های 02122027384 و یا 02122023658 تماس حاصل فرمایید.

درمان مشکلات مفصل فک

درمان مشکلات دیسک مفصل فک با توجه به علت بوجود آورنده و میزان پیشرفت مشکل متفاوت می باشد:

• ساخت نایت گارد جهت کسانیکه دندان ها را روی هم فشار می دهند یا دندان قروچه دارند. این وسیله کمک می کند که فضای لازم در مفصل ایجاد شود و دیسک بین دو استخوان له نشود .
• بر طرف کردن بلندی ها و ناهمواری های پر کردکی های قبلی
• تعویض روکش دندان های غلط
• ارتودنسی دندان ها و در سنین بالا حتی از ارتودنسی نامرئی استفاده کردن
• اصلاح طرز بستن فک و دندان ها بر روی هم
• داروهای آرامبخش
• ورزش دادن به عضلات فک و مفصل فک . روزی 4 مرتبه و در هر دفعه ده بار دهان خود را به آهستگی باز و بسته کنید .
• استفاده از داروهای مسکن ضد التهابی غی استروییدی مانند ایبوپروفن
• در مراحل پیشرفته تر تزریق مایع به داخل دیسک
• در مراحل پیشرفته تر جراحی و تخلیه دیسک خراب و گذاشتن مفصل مصنوعی و کم کردن حرکات فک

در 95 در صد موارد در صورت تشخیص سریع و درست و به موقع و انتخاب درمان متناسب با آن توسط متخصص این مشکلات مفصل فک درمان می گردد و نیاز به جراحی و مراحل پیشرفته تر را بر طرف می سازد.بسیار مهم است که فردی که دچار ناراحتی و درد در نواحی گوش و دندان عقل بالا و سر درد می شود بلافاصله به متخصص مراجعه نموده و درمان صحیح و به موقع برای ایشان صورت گیرد.

علل شایع درد فک

اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMD):

TMD اصطلاحی است که برای توصیف گروهی از شرایطی که بر مفصل گیجگاهی فکی و عضلات اطراف آن تأثیر می گذارد استفاده می شود. این می تواند ناشی از عواملی مانند ناهماهنگی فک، آسیب غضروف، تنش عضلانی یا التهاب مفاصل باشد. TMD اغلب منجر به درد فک، سفتی، صداهای کلیک یا ترکیدن و مشکل در باز یا بستن دهان می شود.

دندان قروچه (براکسیسم):

دندان قروچه به عادت به فشردن یا ساییدن دندان ها، اغلب به طور ناخودآگاه، به ویژه در هنگام خواب، اشاره دارد. نیروی بیش از حد وارد شده به دندان ها و مفاصل فک می تواند منجر به درد فک، خستگی عضلات صورت، سردرد و حتی مشکلات دندانی مانند سایش دندان یا شکستگی شود. استرس، اضطراب و برخی اختلالات خواب می توانند در ایجاد دندان قروچه نقش داشته باشند.

مشکلات دندانی:

مسائل مختلف دندانی می تواند باعث درد فک شود. اینها شامل پوسیدگی دندان، بیماری لثه، آبسه، دندان عقل نهفته یا ضربه به دندان است. عفونت یا التهاب در دندان ها یا لثه ها می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه فک شده و منجر به ناراحتی شود.

ناهماهنگی فک:

تراز نادرست فک می تواند باعث فشار روی ماهیچه ها و مفاصل شود و منجر به درد فک شود. این ناهماهنگی می تواند به دلیل عواملی مانند مال اکلوژن (ناهمترازی دندان ها)، ناهماهنگی های اسکلتی یا ضربه به فک باشد. نیروهای ناهموار گاز گرفتن یا جویدن می تواند این موضوع را تشدید کند و باعث ناراحتی شود و بر عملکرد فک تأثیر بگذارد.

آرتریت:

مانند سایر مفاصل بدن، مفصل گیجگاهی فکی نیز می تواند تحت تاثیر آرتروز قرار گیرد. آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت یا سایر اشکال شرایط التهابی مفصل می تواند منجر به درد فک، سفتی و محدودیت حرکت فک شود.

استرس:

عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و تنش می‌توانند به درد فک کمک کنند. افزایش سطح استرس اغلب منجر به تنش عضلانی و فشردن فک می شود که می تواند منجر به درد و ناراحتی شود. این عادات ممکن است ناخودآگاه باشد و افراد را از رفتارهای فک فک کردن خود غافل کند.

تروما:

هر گونه ضربه یا آسیب مستقیم به فک، صورت یا سر می تواند باعث درد فک شود. شکستگی، دررفتگی یا رگ به رگ شدن عضلانی ناشی از تصادفات، آسیب های ورزشی یا درگیری های فیزیکی می تواند منجر به درد حاد یا مزمن فک شود.

شرایط پزشکی:

برخی از شرایط پزشکی، مانند فیبرومیالژیا یا نورالژی سه قلو، می توانند به صورت درد فک ظاهر شوند. علاوه بر این، شرایطی مانند سینوزیت یا عفونت گوش می‌تواند باعث ایجاد درد ارجاعی به ناحیه فک شود که شبیه علائم اختلالات TMJ است.

منبع: Denpedia

بیشتر بخوانید

ارتودنسی چیستمفصل فکی گیجگاهی و مشکلات آنارتودنسی نامرئی در مقابل ارتودنسی ثابت با سیم: بهترین انتخاب چیست؟آندربایت چیست و چگونه درمان می شود ؟ارتودنسی لینگوال و نحوه عملکرد آنکراس بایت و نحوه درمان آن