دندان آسیاب به دندان های عقبی در دهان گفته می شود و همانطور که از نامش پیداست وظیفه اصلی جویدن غذا را بر عهده دارد. دندان آسیاب در هر سمت یک فک سه عدد هستند.جالب است بدانید که اولین دندان آسیاب دائمی در سن شش سالگی در دهان روییده می شود. بنابراین در دندانپزشکی اطفال دقت مضاعفی باید به این دندان ارائه نمود .
دندان آسیاب بسیار در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند و از آنجاییکه در قسمت عقبی دهان قرار گرفته اند، پوسیدگی و خرابی آنها به راحتی قابل رویت و تشخیص پوسیدگی نمی باشد. پس از تشخیص ابعاد و موقعیت پوسیدگی در دندان آسیا این دندان باید تحت درمان پرکردن دندان با کامپوزیت قرار گیرد. ترمیم دندان شکسته اگرچه در اغلب موارد با کامپوزیت دندان امکان پذیر است، ولیکن در بعضی از موارد که بافت از دست رفته دندان آسیاپ زیاد است بر روی آن باید روکش دندان ساخته و قرار گیرد.
ترمیم تاج دندان آسیاب
تاج دندان آسیاب دارای برجستگی ها و شیار هایی است که هدف اصلی از خلقت آنها افزایش کارایی این دندان ها برای جویدن بهتر غذا است. در صورتی که سطوح دندان آسیاب تخت و صاف بود، در آن صورت غذا جویده نشده بلکه له می شد. جویدن و خرد کردن غذا و تبدیل شدن غذا به ذرات ریز کمک به هضم صحیح و سریع غذا کرده و جذب کامل مواد از غذا به خون بهتر صورت می گیرد. در صورتیکه دندان های آسیاب تخت بوده و غذا فقط له شود، علاوه بر اینکه ایجاد سوهاضمه می کند، بلکه اکثر مواد و ویتامین هایی که در غذا وجود دارند جذب نشده دفع می گردند.
بنابراین بازسازی مورفولوژی و آناتومی تاج دندان با تمام برجستگی ها (کاسپ) و شیار ها در بازسازی و ترمیم دندان آسیاب لازم و ضروری است. آموزش آناتومی دندان جزو اولین آموزش های دندانپزشکی یک دندانپزشک در دانشگاه است. این آموخته در آینده باید در ترمیم دندانها بر روی دندان پیاده شده و فرم اولیه دندان به آن باز گردانده شود.
نقش لابراتوار دندانپزشکی
ساخت روکش دندان در لابراتوار دندانپزشکی انجام می گیرد. در صورتی که این روکش کردن دندان به صورت دستی سرامیک گذاری شود، این وظیفه و مهارت ودانش یک تکنسین دندانی است که آناتومی تاج دندان آسیاب را با تمام برجستگی ها و فرورفتگی ها در روکش ایجاد کند. مسلما لابراتوار دندانی که روکشی با این خصوصیت را می سازد دستمزد بیشتری را نیز دریافت می کند.
در لابراتوار دیجیتال در صورتی که به جای قالبگیری از دندان اسکن دیجیتال از آن گرفته شود، ساخت روکش دندان با دستگاه CADCAM خواهد بود. البته طراحی این برجستگی ها و فرو رفتگی ها توسط تکنسین دندانی متخصص در کامپیوتر صورت گرفته و تصویر روکش دندان طراحی شده به دستگاه CADCAM جهت ساخت ارسال می شود. دستگاه با دقت کامل طراحی پروتزیست را پیاده می کند و روکشی در نهایت زیبایی خلق می شود.
نقش دندانپزشک در بازگرداندن آناتومی دندان آسیاب
دندانپزشک باید آموخته های خود در دانشگاه را بر روی دندان در حال ترمیم پیاده سازد. این کار راحت نبوده و نیاز به مهارت خاصی دارد. علاوه بر این دندانپزشک باید با گزینش لابراتوار ماهر و تحصیل کرده که دانش آناتومی دندان را دارد تعهد خود به بیمارش را به بهترین نحو ایفا نماید. دندانپزشک نباید یک کار روکش ساخته شده بی کیفیت بدون رعایت اصول آناتومی دندان را از لابراتوار پذیرفته و آن را بر روی دندان آسیاب متصل کند.
جهت مطالعه بیشتر در مورد ایمپلنت دندان به این صفحه مراجعه نمایید
انواع دندان
در دهان انسان، انواع مختلف دندان ها عملکردهای مختلفی مربوط به گاز گرفتن، پاره کردن، ساییدن و جویدن غذا را انجام می دهند. انواع اصلی دندان عبارتند از:
دندان های ثنایا:
دندان های ثنایا در جلوی دهان قرار دارند و برای بریدن و گاز گرفتن غذا استفاده می شوند. نیش ها: دندان های نیش که در دو طرف دندان های ثنایا قرار دارند، شکلی نوک تیز دارند و وظیفه پاره کردن و گرفتن غذا را بر عهده دارند.
پرمولرها (Bicuspids):
دندان های پرمولر بین دندان نیش و مولر قرار دارند. آنها دارای سطوح صاف با کاسه هستند که به خرد کردن و آسیاب کردن غذا کمک می کنند.
دندان های آسیاب:
دندان های آسیاب در پشت دهان قرار دارند و دارای سطوح بزرگ و صافی هستند که برای آسیاب کردن و جویدن غذا طراحی شده اند. آنها بزرگترین و قوی ترین دندان ها در دهان هستند.
دندان عقل (مولر سوم):
دندان عقل معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست ظاهر می شود. با این حال، به دلیل فضای ناکافی در دهان، اغلب عوارض ایجاد می کنند و نیاز به کشیدن دندان عقل دارند.
منبع: Tooth Anatomy
