مراحل عصب کشی دندان چیست؟ عصب کشی دندان یا معالجه ریشه دندان به درمانی در دندانپزشکی گفته می شود که در طی آن بافت آسیب دیده داخل محفظه پالپ دندان بوسیله ابزار های خاص خالی شده و پس از پاکسازی و استریل کردن داخل آن با مواد مخصوص پر کردن ریشه دندان پر و مهر و موم می گردد. مراحل عصب کشی دندان از ابتدا تا انتها که قرار دادن روکش دندان بر روی آن است چندین مرحله دارد. این مراحل عصب کشی دندان بسته به وضعیت دندان و شیوه کار هر دندانپزشک متفاوت است .
در این متن مراحل عصب کشی دندان را از ابتدا تا مرحله آخر که ترمیم تاج دندان است به اختصار توضیح می دهیم:
مرحله اول عصب کشی دندان : تشخیص نیاز دندان به عصب کشی
قبل از هر اقدامی در دندانپزشکی ضرورت ایجاب می کند که تشخیص صحیح در مورد علت درد دندان و اینکه آیا درد دندان با عصب کشی بر طرف می شود بررسی گردد. در بسیاری موارد تشخیص دندان مشکل دار نیاز به علم و تجربه یک دندانپزشک دارد تا به اشتباه اقدام به درمان ریشه دندان نشود . یا اینگه به اشتباه دندان سالمی را به جای دندان مشکل دار عصب کشی نکنند.
برای تشخیص صحیح علاوه بر معاینه دندان ها بوسیله ابزار معمولی دندانپزشکی نیاز به کار بردن دستگاه هایی چون رادیوگرافی RVG ودوربین تشخیص پوسیدگی و پالپ تستر و … می باشد . داشتن این ابزار ها به تنهایی کمک کننده نیستند و دانش و تجربه دندانپزشک در نحوه استفاده از این دستگاه ها و تفسیر صحیح نتایج حاصل از آنها نیز مهم است.
برای گرفتن وقت مشاوره و تشخیص دقیق نیاز به درمان ریشه و انجام عصب کشی دندان در کلینیک تخصصی دندانپزشکی Dencare با شماره تلفن های 02122027384 یا 02122023658 تماس حاصل نمایید.
مرحله دوم: دسترسی به عصب دندان
برای درمان عصب کشی دندان دومین مرحله از مراحل عصب کشی دندان ایجاد راه دسترسی بدون مشکل به عصب و فضای پالپ دندان می باشد. به این کار اصطلاحا access گفته می شود . ابتدا پس از بی حسی کامل دندان در این مرحله از مراحل عصب کشی دندان از توربین دندانپزشکی و فرز استفاده می شود تا مینا و عاج وسط تاج دندان برداشته شود . این عمل تا جایی صورت می گیرد که فرز به داخل فضای اتاقک پالپ دندان وارد شود . سپس از اطراف به حدی گرفته می شود تا دسترسی راحت فایل به کانال دندان امکان پذیر گردد.
مرحله سوم عصب کشی دندان: پیدا کردن مدخل کانال های دندان
یکی از چالش هایی که دندانپزشکان در مراحل عصب کشی دندان با آن روبرو می شوند پیدا کردن دهانه کانالهای دندان است . بطور تجربی دندانپزشکان از تعداد کانال های هر دندان و محل ورودی هریک اطلاع دارند و سعی می کنند در همان محل ها به جستجوی مدخل کانالهای ریشه دندان باشند . 90 درصد دندان ها تعداد کانالها و محلشان مشخص و ثابت است . گاها پیش می آید که مثلا یک دندان آسیاب اول به جای سه کانال دارای چهار کانال باشد.
دندانپزشک حتما باید از تعداد کانال ها مطمئن شود چرا که در صورت جا انداختن یک کانال و عدم معالجه آن باعث شکست کل درمان و نیاز به درمان مجدد ریشه دندان یا کشیدن آن دندان می گردد.
مرحله چهارم: پاکسازی و شکل دادن کانال دندان
پس از یافتن کانال های دندان با قرار دادن فایل یا سوهان ریز دندان داخل هر یک از کانالها رادیوگرافی از دندان گرفته می شود . این اقدام به دو منظور است : اولا از پیدا کردن صحیح کانالها و تعدادشان مطمئن شویم . و ثانیا از طول ریشه دندان اطلاع کسب کنیم .
پاکسازی ریشه دندان از مرحله مهمی از مراحل عصب کشی دندان است . باقی گذاشتن محلی از ریشه که پاکسازی نشده باشد کانون تجمع باکتری ها بوده و شکست درمان را به دنبال دارد و نیاز به درمان مجدد ریشه لازم می گردد .
پاکسازی ریشه دندان با ابزارهای ریزی که فایل نامیده می شود به صورت دستی یا با دستگاه روتاری که پیشرفته ترین آن اندوپایلوت آلمان است انجام می گیرد . فایل ها به ترتیب از نازک تا ضخیم داخل کانال ها شده و با گشاد کردن و شکل دادن کانال ها باکتری ها و بافت مرده داخل کانال دندان پاک می گردد .گاهی اوقات برای استریلیزاسیون داخل کانال از دستگاه لیزر دندان نیز بهره می بریم. این پاکسازی حتما باید دقیقا تا انتهای طول ریشه دندان صورت گیرد و اگر که به هر علتی این کار صورت نگیرد احتمال شکست درمان عصب کشی دندان وجود دارد . در این صورت نیاز به درمان مجدد ریشه یا جراحی ریشه دندان یا کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت لازم می گردد.
مرحله پنجم عصب کشی دندان: پر کردن ریشه دندان
هر یک از مراحل عصب کشی دندان اهمیت خاص خود را دارند و عدم اجرای صحیح هر کدام می تواند منجر به شکست در درمان گردد .پر کردن ریشه دندان با موادی به نام گوتا پرکا انجام می شود . این مواد را به شکل میله های نازکی با قطر های متفاوت ساخته اند که بسته به قطر کانال دندان و شیوه کار هر دندانپزشک استفاده از آنها برای پر کردن ریشه متفاوت است . علاوه بر این از مواد دیگری به نام سیلر نیز استفاده می شود که خمیری شل بوده که از آن برای پر کردن فضا های خالی که بوسیله گوتا پرکا پر نشده اند بهره می بریم. این سیلر ها متفاوت بوده و نقش بسیار مهمی در مهر و موم کردن کانال دندان دارند . سیلرها انواع مختلف با قیمت های متفاوت با توجه به کیفیت شان هستند .
پر کردن ریشه دندان هم اگر بصورت صحیح و سه بعدی صورت نگیرد منجر به شکست درمان شده و برای اصلاح آن نیاز به درمان مجدد ریشه دندان یا جراحی ریشه دندان می شود .
مرحله ششم: پست
دندانی که عصب کشی بر روی آن صورت گرفته است بعد از مدتی که تغذیه خود را از طریق پالپ دندان از دست می دهد ترد و شکننده می گردد. در نتیجه احتمال شکستن دندان عصب کشی شده بسیار زیاد است . برای اجتناب از این مسئله بایستی میله ای جهت تقویت ساختار دندان داخل کانال درمان شده قرار داده شود . در قدیم از پین های فلزی یا پست های فلزی برای این منظور استفاده می شد . اما امروزه فایبر پست ها علاوه بر استحکام لازم دارای نوسان همسان دندان هستند و با دندان جوش می خورند و بر خلاف پین و پست های فلزی شل نبوده و خود باعث ترکیدن ریشه نمی شوند.
در این مرحله از مراحل عصب کشی دندان ریشه پر شده را به میزان دو شوم از یک یا دو کانال آن خالی کرده و فایبر پست را داخل فضای تعبیه شده با سمان های مخصوص این کار به دندان جوش می دهیم .
مرحله هفتم عصب کشی دندان : پر کردن تاج دندان
پس از قرار دادن پست داخل ریشه دندان تاج آن را با کامپوزیت دندان پر می کنیم . بهترین ماده برای پر کردن تاج دندان امروزه با حضور کامپوزیت های نانو هیبرید همانا کامپوزیت است. سطح دندان را با مواد اسید فسفریک 35 در صد آماده و زبر کرده و ماده باندینگ را به سطح دندان مالیده و با نور آبی ثابت می کنیم . آنگاه کامپوزیت را در چند مرحله و لایه لایه داخل تاج دندان قرار می دهیم تا کاملا پر شود . کامپوزیت را در هر مرحله با نور آبی اصطلاحا کیور یا سخت می کنیم.
در صورتی که دندان عصب کشی شده مقدار زیادی از بافت و ساختار تاج خود را از دست نداده باشد این مرحله آخرین مرحله از مراحل عصب کشی دندان خواهد بود . دندان پر شده به این شکل سالین زیادی عمر خواهد کرد .ولی اگر که دندان ساختار قوی نداشته باشد و بافت زیادی تخریب شده باشد حتما احتباج به تراش روکش دندان و قرار دادن یک روکش دندان بر روی آن است .تشخیص این مورد با دندانپزشک معالج شما است .
مرحله هشتم: روکش دندانی که عصب کشی شده است
روکش دندان انواع مختلفی دارد:
- روکش سرامیک بر روی فلز یا PFM
- روکش سرامیک بر روی زیرکونیا که اصطلاحا به آن روکش زیرکونیا گفته می شود.
- روکش تمام زیرکونیا که در آن از سرامیک استفاده نشده و بصورت یکپارچه از نوع خاصی زیرکونیای های ترنسلوسنت ساخته می شود . این نوع روکش بهترین نوع و جدید ترین و کامل ترین نوع روکش است و کاملا کامپیوتری و با CADCAM ساخته می شود . قالبگیری این نوع روکش هم با اسکنر دیجیتال 3Shape صورت می گیردو از هیچ ماده قالبگیری استفاده نمی شود. به همین خاطر دقیق ترین نوع روکش دندان می باشد.
هر یک از مراحل عصب کشی دندان اهمیت خاص خود را دارند و اگر که حتی یک مرحله درست انجام نشود درمان با شکست روبرو شده و نیاز به درمان مجدد ریشه یا جراحی ریشه دندان یا کشیدن دندان و جایگزینی با ایمپلنت دندان و طی کردن مراحل ایمپلنت دندان می گردد.
